In Breukelen begint deze week een onderzoek waarin wordt bekeken of bijensteken een remedie kunnen zijn tegen de ziekte multiple sclerose. 28 MS-patiënten laten zich daarvoor driemaal in de week door bijen steken.

Aan het project, dat gisteren officieel werd gepresenteerd in Breukelen, doen zes Nederlandse imkers mee. Na een voorzichtige opbouwfase krijgen de proefpersonen twintig prikken per sessie. Dan moet blijken of het gif van zestig wekelijkse bijensteken MS kan remmen en een ernstige terugval in het ziekteproces kan voorkomen.
Bijengif bevat onder meer mellitine, een ontstekingsremmer die tot honderd keer sterker kan zijn dan prednison, het geneesmiddel dat nu doorgaans bij een terugval (een zogeheten schub) wordt voorgeschreven (maar dan zonder bijwerkingen, volgens de onderzoekers).
In de volksgeneeskunde wordt al eeuwen een geneeskrachtige werking aan bijensteken toegeschreven. De Grieken lieten zich al prikken en ook Karel de grote, die het als een middel tegen gewrichtspijn zag. Hoewel er in Amerika verhalen circuleren over wonderbaarlijke verbeteringen bij MS-patiënten, bleef wetenschappelijk onderzoek uit. Alle verhalen zijn anekdotisch van aard, het is nooit geobjectiveerd.
Het Nederlandse initiatief is daarom een wereldpremière, zegt radioloog Taco Wesselius van het Gemini-ziekenhuis in Den Helder. Zijn vrouw was beginnend MS-patiënte, hijzelf is imker. En zo kwamen de lijnen eigenlijk toevallig samen. Toen haar ziekteverschijnselen verergerden, probeerde hij de bijensteken op haar uit. Ze loopt nu weer tien kilometer hard door het bos. Ook bij andere patiënten bleek de verbetering zo hoopgevend dat hij wil laten toetsen of het echt meetbaar beter met ze gaat.
In het tot nu toe enige wetenschappelijke onderzoekje naar het effect van bijensteken op MS, in de verenigde Staten, stopte de fysieke neergang bij ruim 60 % van de patiënten. Daarvan zei 29 % een verbetering te merken in lopen, balans en energie. Zo'n verbetering werd tot dusverre uitgesloten geacht, zelfs bij gebruik van de beste medicijnen.
De belangenvereniging MSI (Multiple Sclerose International) financiert het 200.000 euro kostende onderzoek. De afdeling neurologie van het AZ Groningen screende de patiënten vooraf en doet dat ook na afloop weer. Tussentijds gaan ze in Den Helder tien keer door de scanner om te zien of de ontstekingen aan de zenuwbanen daadwerkelijk minder worden.
De behandeling is pijnlijk en geeft bovendien kans op allergische reacties, zodat er een huisarts bij elke priksessie aanwezig moet zijn. Maar dat deert de 28 deelnemende patiënten allerminst. "Ik heb in mijn ziekte geleerd geen enkele verwachting te hebben", zegt Han van Nes, de deelnemer die gisteren als eerste geprikt werd. "Als je deze ziekte hebt en je ziet het afglijden, zijn die paar prikjes wel het minste."

Aldus in Dagblad de Limburger door Jelle Boonstra.
dinsdag 13 januari 2004.

In de periode 2004/2005 werd met MRI-onderzoek een klinische studie verricht door enkele gerenommeerde instituten, waaruit bleek dat bijengif geen effect had op de ziekteactiviteit in de hersenen van MS-patiënten. Ook was er geen verschil in het aantal aanvallen, de neurologische beperkingen, de graad van invaliditeit, vermoeidheid en de kwaliteit van leven. De bijensteektherapie wordt wereldwijd voor MS toegepast. De therapie zou mogelijk gevaarlijk kunnen zijn omdat er allergische reacties kunnen optreden, die in ernstige gevallen tot de dood kunnen leiden. Er zijn ook veel positieve verhalen, zoals ook in het bovenstaande krantenartikel. Bijensteektherapie